Masaż- ogólny podział

W tym poście chciałbym przybliżyć niektóre z popularniejszych typów masażu, krótko je charakteryzując. 

Ogólnie masaż można podzielić na:

- masaż leczniczy
( klasyczny/ specjalistyczny/ w środowisku wodnym/ przyrządowy)

- sportowy

- masaż higieniczno-kosmetyczny


  Masaż leczniczy jest zabiegniem mającym na celu poprawienie stanu psychofizycznego pacjenta.
Jest jedną z podstawowych form leczenia fizjoterapeutycznego oraz współczesnej rehabilitacji.
Znajduje on zastosowanie w zapobieganiu i leczeniu wielu schodzeń oraz chorób.

Do masażu leczniczego zalicza się masaż klasyczny, który jest formą ręcznego oddziaływania na tkanki, w odpowiednio rozluźniającym ułożeniu osoby masowanej, przy zastosowaniu klasycznych technik masażu:
głaskanie,rozcieranie,ugniatanie,wyciskanie,oklepywanie,wibracja i wstrząsanie.

  Masaż specjalistyczny jest formą masażu opartego często o klasyczne techniki, wykorzystujące bezpośrednie działanie bodźców na tkanki, ja i uzyskanie odruchowych zmian zachodzących na drodze neuroodruchowej, będące pośrednim efektem działania masażu.

Masaże specjalistyczne to miedzy innymi:

Masaż centryfugalny

Jest, to masaż stosowany po urazach stawowych, takich jak: stłuczenia, zwichnięcia skręcenia, a także w urazach elementów okołostawowych ( więzadła, ścięgna, torebki stawowe, mięśnie).

Masaż kontralateralny

Masaż ten przeprowadza się we wszystkich przypadkach, w których niemożliwe jest zastosowanie masażu na chorej kończynie, ze względu na przeciwwskazania, np. opatrunek gipsowy. Masaż wykonywany jest na kończynie zdrowej, co powoduje równoczesną aktywizację przepływu krwi w kończynie chorej. Oddziaływanie masażem na zdrową kończynę aktywizuje na stronie przeciwnej w ok. 30% przepływ krwi i bodźców nerwowych za pośrednictwem skrzyżowań naczynioruchowych odruchów fizjologicznych.

Masaż izometryczny

Jest masażem wykonywanym na napiętych grupach mięśniowych, jego zadaniem jest przywrócenie masy i siły osłabionym mięśniom bez obciążania organizmu ćwiczeniami fizycznymi.


Masaż limfatyczny

Zwany, inaczej drenażem limfatycznym, polegającym na zastosowaniu określonych technik, w formie przepychającej w celu usprawnienia krążenia limfy.
Do głównych zadań drenażu należy przeciwdziałanie lub likwidacja obrzęków zapalnych, chłonnych i zastoinowych oraz przyśpieszenie usunięcia z organizmu produktów przemiany materii.


Do masaży specjalistycznych zalicza się również:
- masaż segmentarny
- masaż okostnowy
- masaż łącznotkankowy
- masaż punktowy

Kolejną grupą masaży są masaże w środowisku wodnym,w którym wykorzystuje się czynnik mechaniczny,termiczny i fizykochemiczny wody.
Do masażu w środowisku wodnym zalicza się:

  Masaż podwodny jest połączeniem dwóch zabiegów wodnych, podwodnego natrysku o ciśnieniu 2,5 atmosfery i kąpieli wodnej temperaturze 34-37 stopni Celsjusza. Wykonuje się go wannach o specjalnym kształcie, umożliwiającym ćwiczenia kończyn dolnych i górnych w pełnym zakresie oraz swobodny dostęp do pacjenta z każdej strony. Do zabiegu wykorzystuje się generator ciśnienia strumienia wody z możliwością regulacji ( tangetor). Oprócz ciśnienia strumienia wody, siła bodźca w masażu podwodnym zależy także od rodzaju zastosowanej nasadki, jej odległości od powierzchni ciała oraz kąta padania strumienia wody na masowane tkanki.



  Masaż natryskowy zwany biczami szkockimi wykonywany pod odpowiednim ciśnieniem w pozycji stojącej pacjenta. Strumień wodny kierowany jest na pacjenta z katedry natryskowej specjalnymi nasadkami o średnicy 0,5cm, ciśnienie waha się od 1-3 atmosfer z zastosowaniem na przemian wody gorącej i zimnej. 


  Masaż wirowy jest masażem podwodnym kończyn dolnych lub górnych, który wykonuje się w specjalnych wannach z urządzeniem powodującym ruch wirowy wody. Temperatura wody powinna wynosić 35-40 stopni. Ruch wirowy wpływa na zmniejszenie napięcia mięśniowego, rozluźnienie zbliznowaceń, przykurczów tkanek, poprawia koordynacje nerwowo-mięśniową  

Wśród masaży przyrządowych można wyróżnić takie masaże jak:

  Masaż wibracyjny jest zabiegiem, który wykorzystuje drgania pochodzące z aparatów wibracyjnych. Wibracje są krótkotrwałymi rytmicznymi uderzeniami o powierzchnię ciała, w wyniku, których powstają w tkankach drgania. Źródłem wibracji dla aparatów wibracyjnych jest prąd elektryczny, sprężone powietrze lub ciśnienie wody.

  Masaż podciśnieniowy jest zabiegiem polegającym na miejscowym przymocowaniu kliku przyssawek połączonych z aparatem wytwarzającym ujemne ciśnienie. W trakcie zabiegu następuje wessanie do końcówek aparatu masowanych okolic ciała, co powoduje ich intensywne przekrwienie, odżywienie i regeneracje.

  Masaż pneumatyczny zwany także masażem barycznym polegającym na naprzemiennym wtłaczaniu powietrza do specjalnie skonstruowanych mankietów i jego wypuszczaniu w odpowiednich proporcjach czasowych. W trakcie powstawania dużego ciśnienia w mankiecie założonym na kończynę masowane tkanki są uciskane, co powoduje przemieszczanie krwi i chłonki. Stosowany jest głównie przy zaburzeniach krążenia obwodowego, wpływa on na poprawę ukrwienia i odżywienia mięśni ułatwiając ich regenerację po wysiłkową.

  Masaż synkardialny jest zabiegiem, do którego używa się specjalnego urządzenia sprężonego z aparatem do EKG i wykorzystuje się synchronizację ucisku mankietu pneumatycznego na naczynia obwodowe z fizjologicznym cyklem pracy serca pacjenta. Podczas zabiegu w momencie skurczu tętnic następuje ucisk wzmacniający siłe skurczu. Im niższe ciśnienie skurczowe pacjenta, tym większą silę ucisku należy stosować. Masaż pobudza krążenie obwodowe, wzmacnia fizjologiczny skurcz naczyń, wpływa na zwiększenie elastyczności naczyń obwodowych.

Kolejną grupę masaży którą chciałbym pokrótce omówić, to masaże higieniczno- kosmetyczne, które opierają się na klasycznych technikach z masażem punktowym lub energetycznym, wykonywanym głównie w gabinetach kosmetycznych, ośrodkach SPA, gabinetach odnowy biologicznej. Dawniej masaż kosmetyczny kojarzony był stricte z masażem twarzy, obejmując okolice szyi oraz dekoltu, stosowany w celu aktywizacji funkcji skóry, pobudzenia układów krążenia i nerwowego oraz przyśpieszenia odprężania zmęczonych mięśni.

Współcześnie masaż higieniczno- kosmetyczny obejmuje:

- masaż odchudzający
- masaż relaksacyjny
- masaż orientalny
( w Polsce dużą popularnością cieszą się hinduskie masaże Ajurwedyjskie, chiński Tui Na, hawajski Lomi Lomi Nui, tajski, japoński Shiatsu. W kolejnych tekstach postaram sie przyblizych wymienione masaże)
- masaże przyrządowe
(najczęściej stosowanym są; masaż na fotelu/łóżku masującym, masaż próżniowy, masaż taśmowy, podciśnieniowy, ultradźwiękowy oraz zabiegi w wielofunkcyjnych kapsułach bądź wannach)

Na koniec przedstawię najbliższym mi masaż, czyli masaż sportowy.

  Masaż sportowy jest mechanicznym oddziaływaniem na skórę i mięśnie sportowca, w celu przywrócenia, im optymalnych możliwości czynnościowych. Współczesny sport wyczynowy opiera się na nowatorskich metodach treningowych, pozwalających uzyskać bardzo wysoki poziom treningu i zintensyfikować maksymalną wydolność, jednak intensywny trening może spowodować objawy przetrenowania i przemęczenia, które w następstwie nieuchronnie prowadzą do różnego rodzaju przeciążeniowych urazów sportowych, powodując zachwianie równowagi między zdolnościami adaptacyjnymi organizmu a wymaganiami jakie stawi sport wyczynowy. W takiej sytuacji stosuje się różnego rodzaju zabiegi z zakresu odnowy biologicznej. Najbardziej popularnym jest masaż sportowy. Dzięki takiej metodzie można uzyskać usunięcie stanu zmęczenia mięśni po większych wysiłkach. Oprócz usuwania z tkanek zbędnych produktów przemiany materii, uzyskuje się także wzrost substancji mających znaczny wpływ na szybszą regenerację po wysiłkową. Działanie masażu sportowego jest bardzo złożone, dlatego też uwzględniając okres cyklu treningowego, rodzaj wysiłku, wielkość obszaru oddziaływania wyróżnia się :
- masaż kondycyjny
- masaż startowy
- masaż regeneracyjny
- masaż treningowy